“Mevrouw Van den Hurk, hoe ervaart u het levend verlies in uw gezin?”, is de vraag van een van de stagiaires die vandaag naar de bijeenkomst van Farent en MEE over rouw en levend verlies is gekomen. Mijn korte antwoord zou zijn dat ik het soms als een worsteling ervaar en soms als een verrijking.
Echter heb ik aan de betreffende stagiaire en de overige aanwezigen een iets uitgebreider antwoord gegeven. Het levend verlies in ons gezin is bijna 11 jaar geleden ontstaan door de hersenbloeding bij Ravi, onze oudste zoon van toen 7 weken oud. Mijn man en ik veranderden langzamerhand van twee zekere carrièretijgers in onzekere overbezorgde ouders, lange tijd niet wetende wat en waarom hen dat was overkomen. Hoe integreer je een levend verlies in je eigen leven en in dat van je dierbaren? Hoe draai je zo goed en kwaad als kan mee in de maatschappij, terwijl je juist heel veel tijd en energie nodig hebt om het gezin met special needs draaiende te houden?
Met veel vallen en opstaan zochten en zoeken mijn man en ik ieder op hun eigen manier naar de juiste balans. Want behalve dat we destijds ouders waren geworden van een kind met diverse beperkingen, zijn we bijvoorbeeld ook nog werknemer, partner en onze eigen ik. We zijn ongevraagd in een levenslang durend rouwproces beland. Een rauw rouwproces waarin van ons verlangd wordt om alle rouwfasen steeds opnieuw te doorlopen. Ontkenning, boosheid, integreren, accepteren. En zo nu en dan voelt dat als een worsteling. Bijvoorbeeld ontzettend blij zijn nadat Ravi enkele weken geleden op tienjarige leeftijd een zindelijkheidstraining succesvol heeft afgerond en hij een stukje zelfstandiger is geworden. Maar tegelijkertijd ook even het verdriet voelen bij de gedachte dat Ravi nooit helemaal zelfstandig zal kunnen wonen.
Zoals gezegd is ons levend verlies een levenslang rouwproces dat gevoeld wordt door alle leden van het gezin. Naast Ravi die soms lijkt te beseffen dat hij af en toe beperkt is, is daar ook nog Duuk, de kleine, stoere broer van 8 jaar oud. Duuk vind het niet altijd leuk om Ravi als zijn broer te hebben en dat laat hij wel eens heel terecht maar ook ongenuanceerd merken.
Collateral beauty is een begrip dat ik regelmatig gebruik. Het is een Engelse omschrijving voor de lichtpuntjes in het leven. Door hetgeen ons is overkomen hebben wij inmiddels geleerd om die lichtpuntjes te zien, te waarderen en meer in het nu te leven. En dat inzicht is voor mij een enorme verrijking, die mij op zijn beurt weer heel veel energie geeft om dit leven te leven.
Amanda is rouwbegeleider in haar eigen praktijk, trotse echtgenote en moeder van twee zonen, Ravi en Duuk. Amanda heeft het boek “Onze zon achter de wolken” geschreven over levend verlies in hun gezin door CP en autisme.